تعریف مدیریت

برای مدیریت تعریفهای گوناگونی از ابعاد مختلف ارائه شده است. اگر مدیریت فرآیندی باشد که میر برای تحقق هدفهای سازمان آن را پی می گیرد، تعریف فرآیندی ارائه می شود.

 مدیریت عبارت است از فرآیند برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و نظارت برکار اعضای سازمان و کاربرد کلیه منابع قابل دسترسی برای رسیدن به هدفهای تعیین شده سازمان

در جای دیگری مدیریت به صورت فرآیند دستیابی به هدفهای سازمانی با همکاری افراد، از طریق آنان و سایر منابع سازمانی تعریف شده است. این تعریف سه ویژگی دارد که بر اساس آن مدیریت(1) مجموعه ای فرآیندی از فعالیتهای مستمر و مرتبط است،(2) متمرکز بر تحقق اهداف سازمانی است و (3) از طریق همکاری با افراد و استفاده از سایر منابع سازمانی به این اهداف دست می یابد.

مدیریت به عنوان((هنر انجام دادن کارها توسط دیگران و نه شخص مدیر به اهداف سازمان نایل می شوند.

مدیریت

مقدمه: مدیریت چیست؟

سازمان برای نیل به مقاصد خود و جهت دادن به فعالیتهای کارکنان در راستای هدفهایش به سرپرستی، نظارت، هماهنگی و هدایت نیاز دارد. مجموعه وظایفی که رفتار و فعالیت سازمان را در مسیر هدف تنظیم، تضعیف تقویت و راهنمایی کمی کند مدیریت نامیده می شود. همه ی سازمان های رسمی برای استمرار و تداوم فعالیت خود به مدیریت نیاز دارند. فقدان مدیریت موجب ناهماهنگی، انحراف از هدف، انلافوقت و انرژی می شود و سازمانها را به نابسامانی و از هم پاشیدگی می کشاند.

سازمان و مدیریت لازم و ملزوم یکدیگرند، وجود یکی بدون دیگری بی معناست. مدیر در سازمان فعالیت می کند و هیچ سازمانی از مدیریت بی نیاز نیست پیش دانسته ها. تعریف فرآیند: فرآیند به معنای شیوه نظام یافته اجرای فعالیتهاست.

عوامل محیطی با تاثیر مستقیم

1) عوامل محیطی با تاثیر مستقیم

الف) ذینفعان خارجی

-مشتریان( افزاد، سازمانهای دولتی، سازمانهای خصوصی و مانند آنها)

-عرضه کنندگان ( عرضه کنندگان مواد خام، انرژی، امکانات، نیروی انسانی و مانند آنها)

-دولت(وضع قوانین، مقررات، آیین نامه ها و مانند آنها)

-گروه های ذینفع(گروههای کنترل سلاح، حفاظت محیط زیست و مانند آنها)

- رسانه ها( رادیو، تلویزیون، مطبوعات و مانند آنها)

-اتحادیه های کارگری

- موسسه های عالی( بانکها، موسسه های سرمایه گذاری، شرکتهای بیمه و مانند آنها...)

- رقیبان

-سایر گروهای با منافع ویژه(برای نمونه در بیمارستان، گروههای پزشکان، پرستاران، بیماران در سازمان بیمارستان تاثیر میگذراند)

ب) ذینفعان داخلی

-کارکنان

-هیئت مدیره

- صاحبان سهام

2- عوامل محیطی با تاثیر غیر متسقیم

-عوامل اجتماعی (آمارهای جمعیتی، ارزشهای اجتماعی ، آداب و رسوم، تغییرات اجتماعی و مانند آنها)

-عوامل اقتصادی( درآمد و تولید ملی، پس اندازها، سرمایه گذاریها، هزینه ها و مانند آنها)

-عوامل سیاسی(ثبات محیط سیاسی، آزادی احزاب سیاسی و مانند آنها)

-عوامل فناوری (پیشرفتهای حاصل در علوم، تولیدات جدید فناوری، مواد سوختی، انرژی خورشیدی و مانند آنها)

سازمان و محیط

سازمان و محیط

هر سازمان دارای محیطهای داخلی و خارجی است. محیط داخلی سازمان احساسات، عواطف، ارزشها، اعتقاذات، مافع کارکنان، سهامداران و هیئت مدیره را در بر میگیرد.

محیط خارجی به سازمان امکان می دهد تا مواد اولیه، پول، انرژی، اطلاعات و نیروی انسانی را دریافت و آنها را به کالا یا خدمت یا اطلاعات تبدیل کند و مجددا به محیط خارجی بازگرداند. محیطهای سازمانی دارای عواملی هستند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر سازمان اثر میگذارند، در فعل و انفعالهای سازمان موثرترند و تصمیمها و خط مشیهای سازمان را تحت تاثیر قرار میدهند. آن دسته از عوامل که بر سازمان تاثیر مستقیم دارند به دو گروه ذینفعان دخلی و ذینفعان خارجی سازمان تقسیم می شوند. ذینفعان سازمان افراد و گروههایی هستند که با پیگیری اهداف سازمانی بر سازمان تاثیر می گذارند.

ذینفعان خارجی شامل اتحادیه ها، عرضه کننده گان، رقیبان، متشریان ، گروههای با منابع ویژه، سازمانهای دولتی و مانند آنها هستند و ذینفعان داخلی را کارکنان، صاحبان سهام و هیئت مدیره سازمان تشکیل میدهند.

دسته ای دیگر ازعوامل محیط خارجی تاثیر غیر مستقیم بر سازمان دارند. در واقع آنها بر جوی که سازمان در آن فعالیت می کند تاثیر غیر مستقیم میگذارند اما دارای توان بالقوه ای هستند که میتواند آنهارا به عواملی با تاثیر مستقیم نیز تبدیل کنند، مانند عوامل فناوری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی( اقتباس از استونر، 1995 ، 62-79)

انواع سازمانها

انواع سازمانها

سازمانها با توجه به اهداف اولیه آنها به انواع مختلف تقسیم می شوند:

1- سازمانهای انتفاعی و غیر انتفاعی: سازمانهای انتفاعی سازمانهایی هستند که با هدف کسب سود تشکیل می شوند. این سازمانها ممکن است یک مالک و یا چندین هزار صاحب سهام داشته باشند. اکثر موسسه های تجاری جزو این دسته از سازمانها محسوب می شوند.سازمانهای غیرانتفاعی معمولا، به جای کسب سود، با اهداف اجتماعی فرهنگی ، مذهبی و سیاسی تشکیل می شوند: مانند اتحادیه های کارگری، انجمنهای مذهبی، موسسه های خیریه ، صندوقهای قرض الحسنه، سازمانهای دولیت و مانند آنها.

2- سازمانهای تولیدی و خدماتی. سازمانهای تولیدی از مواد خام یا اولیه برای تولید کالاها استفاده می کنند، مانند کارخانه های تولید کفش ، تلویزیونن، اتومبیل، شکلات و مداد. این کالاها معمولا محسوس و ملموس هستند و مشتری می تواند آن ها را به راحتی ارزیابی کند. اما سازمانهای خدماتی، خدمات ارائه می کنند، فعالیتهایی از قبیل امور مالی، مشاوره حقوقی، خدمات پزشکی، آموزش و مراقتبهای بهداشتی خدمات محسوب میشوند. این خدمات ملموس نیستند و از نظر فیزیکی نیز قابلیت اندازه گیری ندارند.

برخی سازمانها هم تولیدی و هم خدماتی هستند، مانند کارخانه های اتومبیل سازی که خدمات تعمیراتی نیز به مشتریان ارائه میدهند.

3- سازمانهای دولیت و خصوصی. سازمانها از نظر مالکیت نیز به دو دسته دولت و خصوصی تقسیم می شوند.برخی سازمانها مانند ذوب آهن، فولاد، مخابرات و مانند آنها در ایران دولتی محسوب می شوند زیرا دولت آنها را کنترل می کند. برخی سازمانهای دیگر مانند شرکتهای خصوصی چون به جای کنترل دولت توسط افراد یا بخش غیردولتی کنترل می شوند به آنها سازمانهای خصوصی گفته می شود(اقتباس از بووی،1993، 8و9)

محصولات دیجی کالا

تعریف سازمان

سازمان عبارت است از گروهی متشکل از دو یا چند تن که در محیطی با ساختار منظم و از پیش تعیین شده برای نیل به اهداف گروهی با یکدیگر همکاری می کنند(بووی، 1993،7) در این تعریف توجه به دو مفهوم کلیدی اهمیت دارد: ساختار منظم و از پیش تعیین شده و اهداف گروهی. اگر افراد اهداف معینی نداشته باشند یا فاقد ساختاری مشخص برای نیل به اهدافشان باشند فقط یک گروه تشکیل می دهند نه یک سازمان.

محصولات دیجی کالا

وجوه اشتراک سازمانها

وجوه اشتراک سازمانها

سازمانها از ابعاد مختلفی با هم متفاوت اند. برخی مانند نیروهای مسلح، وزارتخانه ها و سازمانهای بزرگ دولتی و شهرداریها، هزاران نیروی انسانی و میلیونها تومان سرمایه و امکانات در اختیار دارند و اهداف بسیار وسیعی را دنبال می کنند، و برخی مانند بسیاری از شزکتهای خصوصی، تیمهای ورزشی، انجمنهاثی تخصصی و مانند آنها با عده کمی از افراد و منابع مالی محدودتر برای نیل به اهدافی خاص تشکیل شده اند. برخی سازمانها به طور رسمی و از طریق قانون ایجاد شده اند مانند شرکتهای بزرگ، و برخی به طور غیررسمی و بر اساس تصمیمهای شخصی سازمان یافته اند، مانند تیم فوتبال محلی (علاقه بند، 1370،13) همه سازمانها اعم از رسمی و غیر رسمی، کوچک و بزرگ و جز آن دارای عوامل مشترکی به شرح زیر هستند:

1- هدف یا منظور. روشن ترین عامل برای تشکیل هر سازمانی اهداف آن سازمان است.بدون هدف هیچ دلیلی برای تشکیل سازمان وجود ندارد. هدفها متفاوت است: پیروزی در بازیهای قهرمانی، تولید یک محصول، اجرای یک خدمت و مانند آنها.

2-برنامه: سازمانها برای نیل به اهداف خود برنامه هایی را تنظیم می کنند. آنها بدون برنامه نمیتوانند فعالیت موثری داشته باشند. برای هدفهای یاد شده در بنده 1 برنامه ها میتواند: نوع و میزان تمرینهای قبل از مسابقه، ساخت محصولی خاص و تبلیغ کردن برای محصول قابل فروش منابع باشد.

4- منابع: سازمانها برای نیل به اهداف و اجرای برنامه هایشان باید منابعی در اختیار داشته باشند و آنها را به فعالیتهای مورد نظر اختصاص دهند: یک زمین بازی، پول برای پردخت دستمزد و خرید مواد، استخدام نیروی انسانی واجد شرایط و مانند آنها.

4- مدیر: سرانجام ، سازمانها برای نیل به اهداف و اجرای برنامه ها و تامین منابع به مدیرانی نیاز دارند که آنها را در این جهت هدایت کنند: مربی، سرپرست تولید، مدیر فروش و جز آن. سازمان بدون مدیر نمیتواند اهدافش را متحقق سازد و از هم میپاشد(اقتباس از استونر1992،5)

سازمان

سازمان چیست؟

جوامع امروزی را جوامع سازمانی می نامند، زیرا در این جوامع انسانها هر جایی که زندگی کنند و هرکاری که انجام دهند با سازمانهای مختلف در ارتباط اند و سازمانها بخشی از زندگی روزانه همه مردم را تشکیل می دهد:

1- امروز هر یک از انسانها معمولا در بیمارستانی(یک سازمان) متولد می شود.

2- شناسنامه او را سازمان ثبت اسناد و احوال کشور صادر می کند.

3- به هنگام رسیدن به سن آموزش در مدرسه ای(یک سازمان) درس میخواند.

4- هنگام رسیدن به سن قانونی از اداره راهنمایی و رانندگی (یک سازمان) گواهینامه رانندگی دریافت میکند.

5- بعد از فارغ التحصیلی از دبیرستان مدرک خود را از وزارت آموزش و پرورش ( یک سازمان) دریافت می کند و به دانشگاه (یک سازمان) راه می یابد.

6- در تیمهای ورزشی ( سازمان) عضو می شود وبازی میکند.

7- در انجمنهای مذهبی، ادبی، کتابخانه ها و انجمن های هنری( سازمان) عضویت می یابد.

8- به خدمت سربازی می رود و در ارتش(سازمان) خدمت میکند.

9- به کار اشتغال می یابد و در سازمانی استخدام می شود.

10- ازدواج می کند و ازدواجش در دفترخانه اسناد رسمی (سازمان) ثبت می شود.

11- با فروشگاهها، شرکتها و موسسه های مختلف (سازمانها) معامله های تجاری انجام می دهد.

12- از خدمات بسیاری از موسسه های خدماتی، حقوقی، مشاوره ای و مانند آنها (سازمانها) در طول زندگی بهره مند می شود.

و در نهایت ، هنگام مرگ در سازمانهایی برای اجرای تشریفات و ثبت اطلاعات ضرورری اقدام می کنند.